روغن زیتون یکی از پرکاربردترین و مفیدترین روغن های گیاهی در رژیم غذایی انسان است. با این حال، هنگام خرید با اصطلاحاتی مثل بکر و فرابکر (Extra Virgin) مواجه می شویم که ممکن است برای بسیاری از افراد گیج کننده باشد. شناخت دقیق این تفاوت ها نه تنها به انتخاب هوشمندانه تر کمک می کند، بلکه می تواند تأثیر مستقیم بر سلامت و طعم غذاها داشته باشد. در این مقاله از بازرگانی حلما، به معرفی روغن زیتون بکر و فرابکر می پردازیم و به طور کامل تفاوت های بین روغن زیتون بکر و فرابکر را بررسی می کنیم.
روغن زیتون فرابکر چیست؟
روغن زیتون فرابکر (Extra Virgin Olive Oil) حاصل نخستین مرحله استخراج سرد از مرغوب ترین میوه های زیتون است. در این فرایند، هیچ گونه ماده شیمیایی یا حرارت بالا استفاده نمی شود، بنابراین تمامی ویتامین ها، املاح معدنی و آنتی اکسیدان های طبیعی زیتون در آن باقی می مانند.
روغن زیتون فرابکر به دلیل خلوص بالا، رایحه دل انگیز، رنگ سبز مایل به طلایی و طعم گس ملایم خود، به عنوان «طلای مایع» شناخته می شود. میزان اسیدیته ی این روغن کمتر از ۰.۸ درصد است که آن را به سالم ترین و باکیفیت ترین نوع روغن زیتون تبدیل می کند. هم چنین این روغن منبع غنی از آنتی اکسیدان ها، پلی‌فنول ها و اسیدهای چرب مفید مانند اسید اولئیک است. این ترکیبات نقش کلیدی در کاهش التهاب، بهبود عملکرد قلب، و حتی کاهش خطر ابتلا به برخی سرطان ها دارند.
روغن زیتون بکر چیست؟
روغن زیتون بکر نیز مانند روغن فرابکر، از طریق روش های طبیعی و بدون افزودن مواد شیمیایی تولید می شود. اما تفاوت اصلی آن در کیفیت میوه های زیتونی است که برای استخراج استفاده می شود. در تولید روغن بکر معمولاً از زیتون هایی با کیفیت متوسط یا زیتون هایی که کمی دیرتر برداشت شده اند استفاده می شود. این موضوع باعث می شود که اسیدیته ی روغن زیتون بکر تا حدود ۲ درصد بالا برود. همچنین، این روغن طعمی قوی تر و در برخی موارد کمی تلخ تر از روغن فرابکر دارد. با این حال همچنان در گروه روغن های سالم و طبیعی قرار می گیرد و برای پخت و پز با حرارت ملایم گزینه ای مناسب است.
اگرچه روغن زیتون بکر هنوز یک انتخاب سالم و طبیعی به شمار می رود، اما نسبت به فرابکر، مواد مغذی کمتری دارد و میزان پلی فنول ها، ویتامین E و ترکیبات ضدالتهابی در آن کمتر است که هر چه میزان پلی فنول ها کمتر باشد، اثرات محافظتی روغن بر قلب و عروق نیز کاهش می یابد.
اصلی ترین تفاوت روغن زيتون بكر و فرابكر چیست؟
حال که هر یک از انواع روغن زیتون را جداگانه شناختیم، به بررسی تفاوت های کلیدی آن ها می پردازیم. این تفاوت ها در چند بُعد اصلی خلاصه می شوند:
۱. درجه اسیدیته
یکی از مهم ترین شاخص های تفاوت، میزان اسیدیته آزاد روغن است. اسیدیته در واقع نشان دهنده مقدار اسیدهای چرب آزاد در روغن است که با کیفیت و تازگی میوه زیتون ارتباط مستقیمی دارد.
-
روغن فرابکر: اسیدیته کمتر از ۰.۸٪
-
روغن بکر: اسیدیته بین ۰.۸٪ تا ۲٪
هر چقدر این عدد کمتر باشد، روغن خالص تر، سالم تر و خوش طعم تر خواهد بود. این تفاوت در اسیدیته باعث تفاوت در کاربردها و حتی قیمت نهایی این دو نوع روغن می شود.
پیشنهاد ویژه: می توانید جهت دریافت مشاوره تخصصی رایگان درباره خرید عمده انواع مواد غذایی ارگانیک مرغوب با قیمت رقابتی تماس بگیرید. (کلیک کنید)
۲. عطر و طعم و رنگ
اگر تجربه مصرف روغن زیتون فرابکر را داشته باشید، حتماً متوجه بوی سبزیجات تازه و طعم گس و تلخی مختصری در انتهای گلو شده اید. این ویژگی ها نشانه های اصالت و کیفیت بالا در روغن فرابکر هستند. در مقابل، روغن زیتون بکر عطر ملایم تری دارد و ممکن است برای افرادی که به بوی زیتون حساس اند، انتخاب مناسب تری باشد.
از نظر رنگ نیز روغن فرابکر رنگی سبز مایل به طلایی و گاه کمی تیره تر از روغن بکر دارد. در حالی که روغن بکر رنگی شفاف تر و روشن تر دارد. در نتیجه، انتخاب میان این دو روغن می تواند به سادگی بسته به ذائقه فردی و ترجیح عطری و طعمی شما صورت گیرد.
۳. میزان مواد مغذی
روغن زیتون فرابکر، حاوی بیشترین میزان ترکیبات پلی فنولی، ویتامین E و اسیدهای چرب مفید است. بنابراین، از نظر ارزش غذایی و فواید سلامتی، برتر از نوع بکر است. برخی از مهم ترین خواص روغن زیتون فرابکر عبارتند از:
-
سرشار از آنتی اکسیدان ها و املاح معدنی
-
کاهش دهنده کلسترول و چربی بد خون (LDL)
-
ضدالتهاب قوی و مفید برای بیماران قلبی
-
پیشگیری از آلزایمر و پوکی استخوان
-
کمک به کاهش وزن و تقویت متابولیسم
-
مفید برای پوست و مو، حتی به عنوان ضدآفتاب طبیعی
روغن بکر نیز بسیاری از این خواص را دارد، اما با شدت و اثرگذاری کمتر. این تفاوت ناشی از کاهش برخی ترکیبات فعال در اثر زمان بیشتر برداشت زیتون یا تأخیر در روغن گیری است.
بیشتر بخوانید: نکات کلیدی برای خرید عمده مواد غذایی ارگانیک با کیفیت (کلیک کنید)
۴. روش تولید
هر دو روغن از روش های مکانیکی و بدون مواد شیمیایی تولید می شوند، اما در تولید فرابکر از زیتون های تازه تر و سالم تر استفاده می شود و شرایط فرآوری نیز کنترل شده تر است.
۵. کاربرد در آشپزی
کاربرد روغن زیتون فرابکر بیشتر در مصارف خام مانند سالاد، تهیه سس، چاشنی غذاهای آماده و حتی نوشیدن مستقیم است. به دلیل طعم غنی و خالص بودن، استفاده از این روغن در حالت خام باعث بهره مندی بیشتر از خواص آن می شود.
در مقابل، روغن زیتون بکر به دلیل مقاومت بیشتر در برابر حرارت، برای پخت و پز، سرخ کردن با دمای ملایم و تهیه نان مناسب تر است. به همین دلیل اگر در آشپزی روزمره به دنبال گزینه ای با طعم دلپذیر و خواص مناسب هستید، روغن بکر می تواند انتخابی اقتصادی تر و کاربردی تر باشد.
کدام روغن بهتر است؟ بکر یا فرابکر؟
در پایان، باید گفت که هیچ یک از این دو نوع روغن نسبت به دیگری “بد” نیست؛ بلکه تفاوت در میزان خلوص، طعم، اسیدیته و کاربرد است. اگر به دنبال بهترین کیفیت و بالاترین میزان مواد مغذی هستید و هدف شما حفظ و ارتقاء سلامت بدن است، روغن زیتون فرابکر بهترین انتخاب است. اما اگر بودجه محدودتری دارید یا می خواهید از روغن برای پخت و پز استفاده کنید، روغن بکر نیز یک گزینه سالم و مناسب به شمار می رود.
نکته مهم این است که هر دو نوع روغن بکر و فرابکر باید به درستی نگهداری شوند تا خواص آن ها حفظ گردد. همچنین به یاد داشته باشید که با وجود خواص فراوان، روغن زیتون کالری بالایی دارد و در مصرف آن نیز باید تعادل رعایت شود.
سخن پایانی
شناخت تفاوت های میان روغن زیتون بکر و فرابکر نه تنها به انتخاب آگاهانه تر کمک می کند، بلکه مستقیماً با کیفیت تغذیه و سلامت بدن شما در ارتباط است. همان طور که در این مقاله دیدیم، تفاوت ها از اسیدیته و ارزش غذایی گرفته تا عطر، طعم و کاربرد در آشپزی، همگی نشان از اهمیت دسته بندی این روغن ارزشمند دارند. با داشتن این آگاهی، می توانید با خیال راحت تر و متناسب با هدف مصرف، بهترین نوع روغن زیتون را انتخاب کرده و از فواید بی نظیر آن در رژیم غذایی روزانه بهره مند شوید. فراموش نکنید که یک انتخاب آگاهانه، گام مهمی در مسیر زندگی سالم تر است.
